Dookoła jeziora Selmęt Wielki

Wycieczka wokół jeziora Selmęt Wielki jest propozycją dla początkujących i średnio zaawansowanych kolarzy. Trasa wycieczki wiedzie wokół największego w powiecie Ełckim jeziora, malowniczymi polnymi drogami oraz szutrowymi leśnymi duktami. Wzdłuż trasy odnajdziemy wiele śladów historii tego regionu oraz pięknych widoków, które na długo pozostaną w naszej pamięci.

Trasa: Ełk-Szeligi-Przykopka-Sędki-Makosieje-Sypitki-Giże-Sordachy-Mrozy Wielkie-Ełk

Trasę można pokonać w obu kierunkach, jednakże ze względu na większą liczbę atrakcji, do których trzeba zboczyć z trasy sugerujemy pokonać ją zgodnie z kierunkiem przeciwnym, do kierunku ruchu wskazówek zegara. Dla osób, dla których cała trasa jest za długa, interesującą propozycją może być pokonanie połowy trasy Ełcką Koleją Wąskotorową. Na stronie EKW można znaleźć rozkład pociągów, wraz z informacją kiedy są to wyjazdy łączone z przewozem rowerów.

Ełcka Kolej Wąskotorowa

Ełcka Kolej Wąskotorowa

Ełcka Kolej Wąskotorowa jest częścią Muzeum Historycznego w Ełku i prowadzi obecnie wyłącznie przewozy turystyczne.

Naszą wycieczkę rozpoczynamy przy moście na Wyspę w Ełku, czyli przy ulicy Zamkowej. W tym miejscu warto odwiedzić znajdujące się na wyspie ruiny krzyżackiego zamku, a także wiodącą wzdłuż promenady galerię rzeźb drewnianych, przedstawiających kolejnych polskich władców. Z mostu kierujemy się na wschód, wjeżdżając ulicą Zamkową na górę, do skrzyżowana z Wojska Polskiego, które pokonujemy na wprost. Poruszamy się dalej ulicą Armii Krajowej, w kierunku dworca głównego. 

Most na wyspę

Obecny most zastąpił wcześniejszy drewniany, który, po latach użytkowania, groził zawaleniem. Celem budowy było umożliwienie dojazdu na wyspę, na której od końca XV wieku mieści się zamek.

Most na wyspę

Obok dworca (wybudowanego w XIX wieku, a odrestaurowanego w 2014 roku) skręcamy w lewo w ulicę Dąbrowskiego, którą przejeżdżamy tunelem pod torami kolejowymi. Tutaj, zaraz za wyjazdem z tunelu skręcamy w prawo w wąską uliczkę prowadzącą do dworca Ełckiej Kolei Wąskotorowej.

W tym miejscu warto przypomnieć o organizowanych przez Ełcką Kolej Wąskotorową wycieczkach, połączonych z transportem rowerów. Pozwalają one, mniej wprawnym turystom, na skrócenie trasy o połowę. Szczegóły można znaleźć na stronie internetowej EKW.

Zabytkowe parowozy w Ełku

Zabytkowe parowozy w Ełku

Dalej kierujemy się wąską ścieżką pomiędzy wejściem do przejścia podziemnego, a budynkami lokomotywowni wąskotorowej. Po krótkiej chwili naszym oczom ukażą się ruiny parowozowni normalnotorowej oraz niszczejące, zabytkowe parowozy. Dalej podążamy ścieżką wzdłuż torów wąskotorówki, przy ulicy Ogrodowej przecinamy tor kolejki i jedziemy dalej, tym razem jego lewą stroną. Po chwili docieramy do mostu nad rzeką Ełk, którą przekraczamy po dawnym moście wąskotorówki (obecnie przeznaczonym wyłącznie do ruchu pieszego). Dojechawszy do ulicy Krzemowej skręcamy w prawo, następnie w lewo i wzdłuż płotu cmentarza jedziemy w kierunku strefy przemysłowej. 

Po krótkiej chwili wjeżdżamy na ulicę Strefową, pokonujemy przejazd kolejowy po nieistniejącej już bocznicy do zakładów mięsnych w Ełku, i jedziemy dalej do obwodnicy, którą przecinamy na wprost. Dalej, pośród domów jednorodzinnych docieramy do szerokiej, szutrowej drogi i kierujemy się nią na południowy wschód. Po pewnym czasie znajdujemy się na leśnym skrzyżowaniu, na którym skręcamy w lewo, w drogę, którą wiedzie czarny szlak pieszy. Po kilku chwilach znów przecinamy tory kolejki i skręcamy w prawą odnogę drogi. 

Leśna droga wiedzie nas tuż nad brzegiem jeziora Selmęt Wielki, które co chwilę przebłyskuje wśród drzew. Po nieco dłuższej chwili docieramy do rozstaju dróg leśnych. Kawałek przed skrzyżowaniem, po prawej stronie, znajduje się wąska ścieżka wiodąca w las – warto na chwilę zboczyć z trasy, aby po chwili dotrzeć do zabytkowego cmentarza rodzinnego, ukrytego wśród drzew, nad samym brzegiem jeziora.

Po powrocie na trasę, kierujemy się dalej czarnym szlakiem pieszym i po chwili docieramy do pierwszych zabudowań. Tuż przed nimi, skręcając w prawo w leśną drogę możemy dotrzeć do zabytkowych schronów wojennych.

Kontynuujemy wycieczkę, dojeżdżając do ściślejszych zabudowań wsi Szeligi. Warto zwrócić uwagę na ceglany budynek po prawej stronie, tuż nad brzegiem jeziora – jest to budynek dawnej, niemieckiej szkoły podstawowej w Szeligach. Po wojnie, przez długi czas mieściła się tu baza treningowa straży pożarnej, obecnie budynek znajduje się w rękach prywatnych.

Plaża w miejscowości Szeligi

Plaża w miejscowości Szeligi

Jedziemy dalej (zgodnie z przebiegiem czarnego szlaku pieszego) i docieramy do plaży w Szeligach-Buczkach. Tutaj opuszczamy czarny szlak pieszy (odbija w lewo) i kierujemy się wzdłuż brzegu jeziora w stronę wsi Buczki. Po krótkiej chwili docieramy do skrzyżowania w centrum wsi, gdzie przy kapliczce i przystanku autobusu skręcamy w lewo. Jadąc szutrową drogą cały czas na wprost, skrajem lasu docieramy do leśnego skrzyżowania które pokonujemy na wprost. Po chwili docieramy do szosy Ełk-Augustów i skręcamy w lewo. Po kilku zakrętach, dokładnie na przeciw zakładu przemysłowego skręcamy w prawo, w polną drogę.

Po chwili dojeżdżamy do ściany lasu, gdzie na skraju brzozowego zagajnika warto się zatrzymać i wejść w jego głąb, gdyż skrywa on pewne tajemnice…

Dawna wieś Żelazki

Dawna wieś Żelazki

Dawna wieś Żelazki (Żelasy) (niem. Schelasen lub Zielasen; od 16 lipca 1938 Zielhausen) była ulokowana na Trakcie Krzyżackim z Ełku do Wilna.

Widok na Jezioro Selmęt Wielki z Sędek

Widok na Jezioro Selmęt Wielki z Sędek

Dalej kierujemy się główną drogą, wgłąb lasu. Po kilku kilometrach dotrzemy do wsi Przykopoka, gdzie wjeżdżamy na asfaltową drogę, prowadzącą do wsi Chełchy. Po krótkiej chwili docieramy do skrzyżowania wśród pól, gdzie skręcamy w asfaltową drogę, prowadząca do wsi Sędki. W Sędkach ponownie przecinamy szosę do Augustowa i jedziemy dalej na wprost, wśród zabudowań. Po chwili, po prawej stronie ukaże się nam pętla autobusowa. Warto na chwilę skręcić w prawo, aby dotrzeć do samego brzegu jeziora. Znów możemy podziwiać jezioro Selmęt, tym razem z drugiego końca względem plaży w Szeligach.

Po nacieszeniu oczu widokiem jeziora wracamy na główną drogę i podążamy nią dalej na południe, w kierunku wsi Makosieje. Po drodze raz po raz zbliżamy się i oddalamy od brzegu jeziora, jadąc równa asfaltową drogą. W Makosiejach przejeżdżamy drewnianym mostem nad rzeką Legą i po chwili znajdujemy się w centrum wsi. Zaraz po minięciu ostatnich zabudowań będziemy skręcać w prawo w las, jednak warto w tym miejscu pojechać jeszcze kawałek dalej prosto, aż do Sypitek.

Jadąc prosto w kierunku Sypitek po prawej stronie drogi napotkamy kamień, wskazujący drogę do cmentarza wojennego żołnierzy rosyjskich i niemieckich z czasów wojny. Cmentarz znajduje się w lesie, w niewielkiej odległości od drogi. Jadąc dalej asfaltem dotrzemy do Sypitek – to tu obecnie znajduje się ostatnia stacja szlaku turystycznego Ełckiej Kolei Wąskotorowej, zaś po lewej stronie drogi odnajdziemy malowniczo położony most kratownicowy nad rzeką Legą. Zarówno most, jak i dalsza część szlaku EKW są wyłączone z eksploatacji.

Wracamy na główną trasę i w Makosiejach odbijamy w prawo, w las. Jedziemy leśną drogą, a po chwili wyjeżdżamy z lasu i jedziemy wśród pól. Na tym odcinku warto się posiłkować mapą, gdyż łatwo się tu zgubić. Po pewnej chwili dotrzemy do widocznego wiaduktu EKW nad polną drogą – tu skręcamy w prawo.

Dalsza część trasy wiedzie już lokalnymi, znacznie mniej uczęszczanymi drogami. Większość trasy pokonamy po szutrze, który gdzieniegdzie zmieni się w krótkie odcinki kocich łbów.

Na początku dotrzemy do wsi Giże, gdzie po raz kolejny zbliżymy się do brzegu jeziora, który będzie nam towarzyszył przez kolejną część podróży. Trzymając się wciąż głównej drogi powoli przybliżamy się do jeziora, aby we wsi Koziki znaleźć się tuż nad wodą. Naszą podróż kontynuujemy główną, szutrową drogą.

Jadać ciągle wzdłuż brzegu jeziora docieramy do wsi Sordachy, gdzie znów powoli oddalamy się od wody. Po około 2-3 kilometrach od ostatnich zabudować nasza droga zaczyna kluczyć wśród pól i mokradeł. Posiłkując się mapą, kierujemy się na wieś Mrozy Wielkie, gdzie powita nas pierwszy, od dłuższego czasu, asfalt.

Leśna droga w okolicy wsi Buczki

Leśna droga w okolicy wsi Buczki

Cały czas trzymamy się głównej drogi, mijając główne skrzyżowanie i budynek szkoły. Po chwili natrafiamy na przejazd kolejowy – tu ponownie krzyżuje się trasa naszej wycieczki z trasą EKW. Po przejechaniu przez tory, na rozwidleniu, obieramy prawe odgałęzienie i wjeżdżamy ponownie w las. Przecinamy asfaltowe skrzyżowanie prowadzące do nadleśnictwa, i dalej prosto kierujemy się w stronę Ełku. Przez pewien odcinek będziemy jechali tą samą drogą, którą już pokonywaliśmy w przeciwnym kierunku.

Szutrowa droga doprowadzi nas do zabudowań jednorodzinnych osiedla Leśny Dwór w Ełku, które pokonujemy na wprost, aż dotrzemy do dwujezdniowej drogi, w którą skręcamy w lewo. Zaraz po skręcie czeka nas niewielki podjazd na wiadukt, wiodący nad linią kolejową Ełk-Białystok, zaś z jego szczytu rozpościera się piękny widok na Jezioro Ełckie. Dojeżdżamy do ronda, na którym kierujemy się na Białystok, aby po chwili, na wysokości kolejnego skrzyżowania skręcić w prawo, na podjazd prowadzący na promenadę. Wzdłuż ełckiej promenady wiedzie ścieżka rowerowa, która prowadzi nas tuż przy samym brzegu jeziora.

Promenada w Ełku

W ciągu dnia – wyśmienite miejsce do uprawiania wszelkiego rodzaju sportów, wypicia filiżanki kawy, a także spaceru nad pięknym jeziorem Ełckim.

Promenada w Ełku

Po krótkiej chwili, jadąc promenadą docieramy do plaży miejskiej – tu ścieżka na chwilę się urywa, zaś my musimy pokonać plażę dokładnie na wprost, w kierunku widocznego w oddali białego budynku Centrum Edukacji Ekologicznej, gdzie ponownie trafiamy na ścieżkę rowerową.

Pomnik Kopernika i model Układu Słonecznego

Pomnik Kopernika i model Układu Słonecznego

Kierując się dalej, zgodnie z jej biegiem, omijamy park aktywności z plenerową siłownią oraz model Układu Słonecznego, wraz z pomnikiem Kopernika.

Po chwili przejeżdżamy most nad rzeką Ełk i, kierując się dalej ścieżką docieramy ponownie do ulicy Zamkowej, gdzie zaczęła się nasza dzisiejsza podróż.

 

 

 

Galeria zdjęć

 

 

Mapa trasy